گرمای شدید تابستانی می‌تواند عملکرد شناختی انسان را به‌طور قابل‌توجهی مختل کند. کاهش تمرکز، ضعف حافظه، اختلال در خواب و افزایش رفتارهای تکانشی از جمله پیامدهای آن هستند.

به گزارش همشهری آنلاین، افزایش دمای هوا در فصل تابستان، علاوه بر آثار جسمی، پیامدهای قابل‌توجهی بر عملکرد شناختی انسان دارد. مطالعات علمی نشان داده‌اند که گرمای شدید می‌تواند منجر به کاهش تمرکز، اختلال در تصمیم‌گیری، ضعف حافظه و افزایش رفتارهای تکانشی شود.

اثرات فیزیولوژیکی گرما بر مغز

دمای بالا باعث افزایش دمای مرکزی بدن شده و سیستم گردش خون را تحت فشار قرار می‌دهد. در این شرایط، بدن برای حفظ عملکرد حیاتی، جریان خون را به اندام‌های ضروری‌تر هدایت می‌کند که این امر منجر به کاهش اکسیژن‌رسانی به نواحی حساس مغز مانند قشر پیش‌پیشانی (Prefrontal Cortex) می‌شود؛ ناحیه‌ای که مسئول تمرکز، تصمیم‌گیری و کنترل هیجانات است.

مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض گرمای شهری می‌تواند توانایی یادگیری و تمرکز را به‌ویژه در دانش‌آموزان و جوانان کاهش دهد، به‌خصوص در انجام وظایف پیچیده مانند حل مسائل ریاضی.

اختلال در خواب و پیامدهای شناختی

گرمای شبانه، به‌ویژه در مناطقی با دمای بالای ۲۵ درجه سانتی‌گراد، کیفیت خواب را به‌شدت کاهش می‌دهد. خواب سطحی و ناکافی منجر به اختلال در ترشح ملاتونین و کاهش فعالیت سیناپسی مغز می‌شود. بر اساس تحقیقات، گرمای شبانه می‌تواند باعث تصمیم‌گیری‌های غیرمنطقی و رفتارهای تکانشی شود، به‌ویژه در جوامعی با دسترسی محدود به تهویه مطبوع.

اثرات روان‌شناختی و رفتاری

افزایش دما با تغییر در سطح سروتونین، یکی از مهم‌ترین انتقال‌دهنده‌های عصبی مرتبط با خلق‌وخو، همراه است. این تغییرات می‌توانند منجر به افزایش تحریک‌پذیری، پرخاشگری و کاهش توانایی کنترل هیجانات شوند. همچنین، گرما با افزایش سطح کورتیزول، هورمون استرس، می‌تواند اضطراب و بی‌قراری را تشدید کند.

راهکارهای مقابله با اثرات گرما بر مغز

برای کاهش اثرات منفی گرما بر عملکرد شناختی، توصیه‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

۱. تنظیم دمای محیط با استفاده از تهویه مناسب یا پنکه.

۲. مصرف آب کافی حتی در صورت عدم احساس تشنگی.

۳. اجتناب از فعالیت‌های ذهنی سنگین در ساعات اوج گرما (ظهر تا عصر).

۴. استفاده از لباس‌های سبک و روشن برای کاهش دمای بدن.

۵. ایجاد محیط خواب خنک با استفاده از پرده‌های ضخیم و کاهش نور.

با آگاهی از این اثرات و اجرای راهکارهای ساده اما مؤثر، می‌توان سلامت مغز را در فصل گرم سال حفظ کرد و از افت بهره‌وری ذهنی جلوگیری کرد.

منابع: journals.plos ، neuroscience

کد خبر 975287 منبع: خبرآنلاین

• برای افزایش پلاکت خون چه بخوریم؟

• شکسته شدن یک باور عمومی درباره شیر | جایگزین‌های شیر برای تقویت استخوان‌ها

• به اندازه نمک مصرف کنید اما نمک دریایی هرگز!

• آیا عضله‌سازی بعد از ۶۵ سالگی دیر است؟ | با این ۶ عادت مهم، پیری را عقب بیندازید

• مکمل منیزیم را با این داروها نخورید | منیزیم را چطور مصرف کنیم؟

• لبنیاتی که سرطان را به چالش می‌کشد

• تأثیر متفاوت صبحانه بر کاهش وزن و متابولیسم در مردان و زنان

• رامین رضاییان: من با سلیقه شما زندگی نمی‌کنم!؛ پاسخ تند رضاییان به مجری تلویزیون در برنامه زنده

• ۸ ناو جنگی آمریکا با ۱۲۰۰ موشک و یک زیردریایی هسته‌ای در راه هستند | این اقدام بزرگ‌ترین تهدید در یک قرن اخیر است

• برخی معتقد بودند اگر به جای روزی ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شلیک می شد چیزی از تلاویو نمی‌ماند | دشمن بدنبال انتقام از ایران است

• حرف آخر ساپینتو به مدافع استقلال؛‌اینجا نمان بازی نمی‌دهمت!

• افشاگری‌ درباره تبانی‌ و پشت پرده فساد در داوری

• دستگیری ۵ نیروی شرکت برق مشهد

• برای مشکلات کمبود آب و برق راه‌ حل دارم

• رامین رضاییان: من با سلیقه شما زندگی نمی‌کنم!؛ پاسخ تند رضاییان به مجری تلویزیون در برنامه زنده

• حرف آخر ساپینتو به مدافع استقلال؛‌اینجا نمان بازی نمی‌دهمت!

• برخی معتقد بودند اگر به جای روزی ۵۰ موشک، ۵۰۰ موشک شلیک می شد چیزی از تلاویو نمی‌ماند | دشمن بدنبال انتقام از ایران است

• خشم ترامپ دوباره بالا گرفت

• هاشمیان یک بازیکن پرسپولیس را کنار گذاشت

• آژانس مدعی کشف اورانیوم در این ساختمان بمباران شده توسط اسرائیل شد

• پدر و مادر رتبه اول کنکور ریاضی هم پزشک هستند | «آریا ابراهیمی اشبلا» تک فرزند این خانواده است | می‌خواهم در دانشگاه شریف مهندسی کامپیوتر بخوانم

• ادعای اسرائیل درباره تونل های حماس

• دستگیری ۵ نیروی شرکت برق مشهد

• اندیشکده آمریکایی: اروپا در قمار اسنپ‌بک شکست می‌خورد | اروپا در مورد ایران با یک دوراهی جدی روبه‌روست

• بلای عجیبی که هوای گرم بر سر مغز می‌آورد | چه کاری می‌توان انجام داد؟

• تابستان داغ بر جسم و ذهن ما چه اثری می‌گذارد؟